Mantra

Bij het leren mediteren, volgens de lessen die ik volgde, is het gebruik de ademhalingen te tellen. Elke uitademing is er één. Het is een oefening waarbij de aandacht kan verschuiven van wat er in je hoofd rondgaat naar wat er in je lijf gebeurt. Dat hoofd blijft een rol spelen, maar wordt minder dominant.

Na jaren training heb ik het tellen losgelaten. Af en toe doe ik het nog, als ik een krachtig middel nodig heb om erbij te blijven. Dan val ik terug op wat ik goed ken.

Een alternatief voor gevorderden is om alleen maar te zitten, verder niets, de aandacht niet op iets in het bijzonder te richten. Dat is nog te lastig voor mij om lang vol te houden, dan gaan gedachten toch met me aan de haal.

Mijn heil vind ik al een tijdje bij een mantra, van één lettergreep. Je kunt dat ook als een hulpmiddel zien, maar dan zou je het tekort doen. Het woord is de reactie op een vraag die niet met alleen het verstand kan worden beantwoord. Het vult, onhoorbaar uitgesproken bij elke in- en uitademing, volledig de ruimte. Dat te realiseren lukt me bij lange na niet altijd, het blijft ook en vooral een oefening.

Dit klinkt best vaag, en is dat vanwege de essentie misschien ook. Voor mij wordt het echter, hoe vaker ik me eraan overgeef, steeds tastbaarder. Dat geluid, of die stilte, is iets wat ik altijd bij me draag. Met mijn adem als instrument.

Bestemming

Het was alweer even geleden dat ik naar de plas wandelde voor een duik, meestal fiets ik. Ik liep met de intentie alleen maar te wandelen, maar toch eigenlijk op zoek naar een bijzondere ervaring. Ik kon niet wachten tot die zich voordeed: een inzicht over het een of ander, een onverwacht voorval dat me met vreugde zou vervullen, een moment even alleen maar zijn en verder niets.

Intussen werkte ik er hard aan open te staan voor zoiets. Met veel geestkracht gaf ik gedachten die in de weg stonden een plek en probeerde ik ze achter me te laten. Er was overigens weinig dat me stoorde. Dat ene idee bleef echter hardnekkig aanwezig, namelijk dat ik iets van verlichting zocht, ik denk ook verlangde. Me daarop blindstarend bereikte ik niets.

Later die middag ging ik er, gezeten op mijn meditatiekussen, net zo hard mee door. Mijn adem was uiterst kalm, diep in de buik, en alles wees op een mogelijkheid, een doorbraakje. Mijn hele wezen klemde zich eraan vast. Hoewel ik ook wel geleerd heb die focus los te laten, bleef ik ermee bezig.

Een zinnetje kwam halverwege op dat ik anderhalve week eerder had meegekregen. Het werkte als een ventiel. Vriend Piet had verteld in 2004 een mail aan Iceman Wim Hof te hebben gestuurd. Hij wilde weten hoe hij in water van 10 graden het nog langer dan een kwartier zou kunnen uithouden. Het antwoord was simpel en gaat in veel situaties op: ‘Je bent er al.’

Wijs

Mijn zus heeft haar eerste schreden op het zenpad gezet. Na enthousiast te zijn teruggekomen van een proefles, gaf ze zich meteen op voor een introductiecursus. Ze gaat daar de basis van het mediteren leren. Ik ben er opgetogen over, want weet wat gestaag zitten op den duur kan brengen. Na de eerste les vertelde ze door de telefoon al vol vuur over haar ervaringen. Hoewel ze de extra stimulans klaarblijkelijk niet nodig had, gaf ik haar voor thuis een kussen cadeau.

Ik ben ook wat huiverig vanwege die vliegende start. Het zou zomaar kunnen dat ze me binnen de kortste keren voorbijstreeft. Het idee dat het om een wedstrijd gaat, is onzin natuurlijk, maar toch. Zul je zien dat ze binnen een jaar deelneemt aan haar eerste sesshin (retraite), iets waar ik vanwege de bekende gebreken vooralsnog niet aan toe ben gekomen. En wie weet wordt ze wel leraar, mijn grootste geheime (nu niet meer) ambitie. Op de weg daarnaartoe liggen voor mij nog een heleboel kleinere en grotere obstakels. Zij zou dat, vooropgesteld dat ze het wil, makkelijk kunnen. Mijn hemel, straks wordt mijn anderhalf jaar jongere zusje nog wijzer dan ik ook.

Om dat voor te blijven ben ik aan een streak begonnen. In eerste instantie was het heel wat dat ik twee weken achtereen minimaal eens per dag had gemediteerd. Toch vrij plotseling bereikte ik de mijlpaal van 50 dagen. Inmiddels steven ik af op 100. Laat haar daar eerst maar eens in de buurt komen.